Sunday, July 8, 2012

ျမန္မာ ျပကၡဒိန္ တြက္နည္း (၄)


၁၊ ၇။ အာယနအံသာ


            အာယန၏ အဓိပၸါယ္မွာ ေရြ႔လ်ားျခင္း ဟု ျဖစ္ပါသည္။ မိႆရာသီအစသည္ ႏွစ္စဥ္အနည္းငယ္ေရြ႔ေနရာ မူလ ရိွေသာေနရာမွ ယေန႔တိုင္ ေရြ႔လာသည့္ေနရာထိ အကြာအေ၀းကို အာယနအံသာဟု ေခၚျခင္းျဖစ္၏။ သာယနႏွင့္ နိရာနယ သည္ ၂၃ ရက္ခန္႔ကြာသည္။ ၎ကို အာယနအံသာ ဟု ေခၚသည္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ ရာသီဥတုႏွစ္ႏွင့္ နကၡတ္ႏွစ္တို႔ ကြာျခားခ်က္လည္း ျဖစ္သည္။

            တြက္ခ်က္မႈမ်ားအရ ေအဒီ ၂၉၃ ခုႏွစ္္တြင္ အဆိုပါ ရာသီဥတုႏွစ္ႏွင့္ နကၡတ္ႏွစ္တို႔ တစ္ထပ္တည္းက်သည္ဆို၏။ ဆိုလိုသည္မွာ အာယနအံသာ သုည ျဖစ္သည္။ ထို႔ေနာက္တျဖည္းျဖည္းေရြ႔လာခဲ့ရာ ၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ ၂၃.၈၅ ဒီဂရီထိ ရိွလာခဲ့သည္။ ယခုမူ ၂၄ ဒီဂရီေက်ာ္ (၂၄အံသာ) ရိွေနၿပီ ျဖစ္ပါသည္။ ေရြ႔ႏံႈးမွာ တစ္ႏွစ္လွ်င္ ၅၄ ၀ိလိတၱာခန္႔ ျဖစ္၏။ သို႔ျဖစ္ရာ ႏွစ္ေပါင္း ၁၀၀၀ တြင္ ၂၄ ရက္ခန္႔ ေရြ႔ပါသည္။ (အေနာက္ႏိုင္ငံ နကၡတ္က်မ္းမ်ားတြင္မူ  ၅၀.၂၃ ေရြ႔သည္ဟု ေဖာ္ျပထားပါ သည္။)

ေအာက္ပါဇယားမွာ ႏွစ္တစ္ႏွစ္၏ ဇႏၷ၀ါရီလ၌ရိွေသာ အာယနအံသာမ်ား ျဖစ္၏။


ဇႏၷ၀ါရီလ၏ အာယနအံသာမ်ား


ခုႏွစ္
အံသာ
လိတၱာ
၀ိလိတၱာ
ခုႏွစ္
အံသာ
လိတၱာ
၀ိလိတၱာ
ခုႏွစ္
အံသာ
လိတၱာ
၀ိလိတၱာ
၁၉၀၀
၂၂
၁၉
၅၂
၁၉၅၄
၂၃
၂၈
၂၀၀၈
၂၃
၅၇
၁၉၀၁
၂၂
၂၀
၄၆
၁၉၅၅
၂၃
၂၂
၂၀၀၉
၂၃
၅၇
၅၈
၁၉၀၂
၂၂
၂၁
၄၀
၁၉၅၆
၂၃
၁၀
၁၆
၂၀၁၀
၂၃
၅၈
၅၂
၁၉၀၃
၂၂
၂၂
၃၄
၁၉၅၇
၂၃
၁၁
၁၀
၂၀၁၁
၂၃
၅၉
၄၆
၁၉၀၄
၂၂
၂၃
၂၈
၁၉၅၈
၂၃
၁၂
၂၀၁၂
၂၄
၄၀
၁၉၀၅
၂၂
၂၄
၂၂
၁၉၅၉
၂၃
၁၂
၅၈
၂၀၁၃
၂၄
၃၄
၁၉၀၆
၂၂
၂၅
၁၆
၁၉၆၀
၂၃
၁၃
၅၂
၂၀၁၄
၂၄
၂၈
၁၉၀၇
၂၂
၂၆
၁၀
၁၉၆၁
၂၃
၁၄
၄၆
၂၀၁၅
၂၄
၂၂
၁၉၀၈
၂၂
၂၇
၁၉၆၂
၂၃
၁၅
၄၀
၂၀၁၆
၂၄
၁၆
၁၉၀၉
၂၂
၂၇
၅၈
၁၉၆၃
၂၃
၁၆
၃၄
၂၀၁၇
၂၄
၁၀
၁၉၁၀
၂၂
၂၈
၅၂
၁၉၆၄
၂၃
၁၇
၂၈
၂၀၁၈
၂၄
၁၉၁၁
၂၂
၂၉
၄၆
၁၉၆၅
၂၃
၁၈
၂၂
၂၀၁၉
၂၄
၅၈
၁၉၁၂
၂၂
၃၀
၄၀
၁၉၆၆
၂၃
၁၉
၁၆
၂၀၂၀
၂၄
၅၂
၁၉၁၃
၂၂
၃၁
၃၄
၁၉၆၇
၂၃
၂၀
၁၀
၂၀၂၁
၂၄
၄၆
၁၉၁၄
၂၂
၃၂
၂၈
၁၉၆၈
၂၃
၂၁
၂၀၂၂
၂၄
၄၀
၁၉၁၅
၂၂
၃၃
၂၂
၁၉၆၉
၂၃
၂၁
၅၈
၂၀၂၃
၂၄
၁၀
၃၄
၁၉၁၆
၂၂
၃၄
၁၆
၁၉၇၀
၂၃
၂၂
၅၂
၂၀၂၄
၂၄
၁၁
၂၈
၁၉၁၇
၂၂
၃၅
၁၀
၁၉၇၁
၂၃
၂၃
၄၆
၂၀၂၅
၂၄
၁၂
၂၂
၁၉၁၈
၂၂
၃၆
၁၉၇၂
၂၃
၂၄
၄၀
၂၀၂၆
၂၄
၁၃
၁၆
၁၉၁၉
၂၂
၃၆
၅၈
၁၉၇၃
၂၃
၂၅
၃၄
၂၀၂၇
၂၄
၁၄
၁၀
၁၉၂၀
၂၂
၃၇
၅၂
၁၉၇၄
၂၃
၂၆
၂၈
၂၀၂၈
၂၄
၁၅
၁၉၂၁
၂၂
၃၈
၄၆
၁၉၇၅
၂၃
၂၇
၂၂
၂၀၂၉
၂၄
၁၅
၅၈
၁၉၂၂
၂၂
၃၉
၄၀
၁၉၇၆
၂၃
၂၈
၁၆
၂၀၃၀
၂၄
၁၆
၅၂
၁၉၂၃
၂၂
၄၀
၃၄
၁၉၇၇
၂၃
၂၉
၁၀
၂၀၃၁
၂၄
၁၇
၄၆
၁၉၂၄
၂၂
၄၁
၂၈
၁၉၇၈
၂၃
၃၀
၂၀၃၂
၂၄
၁၈
၄၀
၁၉၂၅
၂၂
၄၂
၂၂
၁၉၇၉
၂၃
၃၀
၅၈
၂၀၃၃
၂၄
၁၉
၃၄
၁၉၂၆
၂၂
၄၃
၁၆
၁၉၈၀
၂၃
၃၁
၅၂
၂၀၃၄
၂၄
၂၀
၂၈
၁၉၂၇
၂၂
၄၄
၁၀
၁၉၈၁
၂၃
၃၂
၄၆
၂၀၃၅
၂၄
၂၁
၂၂
၁၉၂၈
၂၂
၄၅
၁၉၈၂
၂၃
၃၃
၄၀
၂၀၃၆
၂၄
၂၂
၁၆
၁၉၂၉
၂၂
၄၅
၅၈
၁၉၈၃
၂၃
၃၄
၃၄
၂၀၃၇
၂၄
၂၃
၁၀
၁၉၃၀
၂၂
၄၆
၅၂
၁၉၈၄
၂၃
၃၅
၂၈
၂၀၃၈
၂၄
၂၄
၁၉၃၁
၂၂
၄၇
၄၆
၁၉၈၅
၂၃
၃၆
၂၂
၂၀၃၉
၂၄
၂၄
၅၈
၁၉၃၂
၂၂
၄၈
၄၀
၁၉၈၆
၂၃
၃၇
၁၆
၂၀၄၀
၂၄
၂၅
၅၂
၁၉၃၃
၂၂
၄၉
၃၄
၁၉၈၇
၂၃
၃၈
၁၀
၂၀၄၁
၂၄
၂၆
၄၆
၁၉၃၄
၂၂
၅၀
၂၈
၁၉၈၈
၂၃
၃၉
၂၀၄၂
၂၄
၂၇
၄၀
၁၉၃၅
၂၂
၅၁
၂၂
၁၉၈၉
၂၃
၃၉
၅၈
၂၀၄၃
၂၄
၂၈
၃၄
၁၉၃၆
၂၂
၅၂
၁၆
၁၉၉၀
၂၃
၄၀
၅၂
၂၀၄၄
၂၄
၂၉
၂၈
၁၉၃၇
၂၂
၅၃
၁၀
၁၉၉၁
၂၃
၄၁
၄၆
၂၀၄၅
၂၄
၃၀
၂၂
၁၉၃၈
၂၂
၅၄
၁၉၉၂
၂၃
၄၂
၄၀
၂၀၄၆
၂၄
၃၁
၁၆
၁၉၃၉
၂၂
၅၄
၅၈
၁၉၉၃
၂၃
၄၃
၃၄
၂၀၄၇
၂၄
၃၂
၁၀
၁၉၄၀
၂၂
၅၅
၅၂
၁၉၉၄
၂၃
၄၄
၂၈
၂၀၄၈
၂၄
၃၃
၁၉၄၁
၂၂
၅၆
၄၆
၁၉၉၅
၂၃
၄၅
၂၂
၂၀၄၉
၂၄
၃၃
၅၈
၁၉၄၂
၂၂
၅၇
၄၀
၁၉၉၆
၂၃
၄၆
၁၆
၂၀၅၀
၂၄
၃၄
၅၂
၁၉၄၃
၂၂
၅၈
၃၄
၁၉၉၇
၂၃
၄၇
၁၀
၂၀၅၁
၂၄
၃၅
၄၆
၁၉၄၄
၂၂
၅၉
၂၈
၁၉၉၈
၂၃
၄၈
၂၀၅၂
၂၄
၃၆
၄၀
၁၉၄၅
၂၃
၂၂
၁၉၉၉
၂၃
၄၈
၅၈
၂၀၅၃
၂၄
၃၇
၃၄
၁၉၄၆
၂၃
၁၆
၂၀၀၀
၂၃
၄၉
၅၂
၂၀၅၄
၂၄
၃၈
၂၈
၁၉၄၇
၂၃
၁၀
၂၀၀၁
၂၃
၅၀
၄၆
၂၀၅၅
၂၄
၃၉
၂၂
၁၉၄၈
၂၃
၂၀၀၂
၂၃
၅၁
၄၀
၂၀၅၆
၂၄
၄၀
၁၆
၁၉၄၉
၂၃
၅၈
၂၀၀၃
၂၃
၅၂
၃၄
၂၀၅၇
၂၄
၄၁
၁၀
၁၉၅၀
၂၃
၅၂
၂၀၀၄
၂၃
၅၃
၂၈
၂၀၅၈
၂၄
၄၂
၁၉၅၁
၂၃
၄၆
၂၀၀၅
၂၃
၅၄
၂၂
၂၀၅၉
၂၄
၄၂
၅၈
၁၉၅၂
၂၃
၄၀
၂၀၀၆
၂၃
၅၅
၁၆
၂၀၆၀
၂၄
၄၃
၅၂
၁၉၅၃
၂၃
၃၄
၂၀၀၇
၂၃
၅၆
၁၀


အထက္ပါဇယားမွာ ႏွစ္တစ္ႏွစ္၏အစ ဇႏၷ၀ါရီလအတြက္ျဖစ္၏။ ေဖေဖာ္၀ါရီ၊ မတ္ စေသာလမ်ားအတြက္ အာယန အံသာရွာလိုလွ်င္ ေအာက္ပါဇယား၌ ေဖာ္ျပထားသည့္တိုးကိန္းမ်ားႏွင့္ ေပါင္းယူပါ။

လအလိုက္တိုးကိန္း
တိုးကိန္း
တိုးကိန္း
တိုးကိန္း
ေဖေဖာ္၀ါရီ
ဇြန္
၂၃
ေအာက္တုိဘာ
၄၁
မတ္
ဇူလိုင္
၂၇
ႏို၀င္ဘာ
၄၅
ဧၿပီ
၁၄
ၾသဂုတ္
၃၂
ဒီဇင္ဘာ
၅၀
ေမ
၁၈
စက္တင္ဘာ
၃၆


            ကြ်ႏ္ုပ္တို႔ျမန္မာျပကၡဒိန္၏ ႏွစ္သစ္အစမွာ နိရာယနေပၚအေျခခံထားသည္ျဖစ္ရာ ႏွစ္ဆန္းရက္မ်ားမွာ ပံုေသမရိွ။ ႏွစ္စဥ္ေရြ႔ေနပါသည္။ ဤကဲ့သို႔ေရြ႔ျခင္းေၾကာင့္ ျမန္မာသကၠရာဇ္ႏွစ္ဆန္းသည္ ေႏြရာသီမွ မိုးရာသီသို႔၀င္မည္ဟု အဂၤလိပ္ အစိုးရလက္ထက္၌ ေျမတိုင္းမင္းႀကီး ကလင္စီက ေရးဖူးပါသည္။ ယခု ခရစ္ႏွစ္ ၂၀ ရာစုတြင္ ျမန္မာႏွစ္ဆန္းရက္သည္ ဧၿပီလ ၁၆ ရက္ေန႔ျဖစ္ေသာ္လည္း ၃၀ ရာစုႏွစ္မ်ားတြင္ ေမလ ၂ ရက္၊ ၄၀ ရာစုႏွစ္မ်ားတြင္ ေမလ ၁၉ ရက္၊ ၅၀ ရာစုႏွစ္မ်ားတြင္ ဇြန္လ ၅ ရက္ေန႔မ်ားတြင္ က်ေရာက္မည္ ျဖစ္ပါသည္။ ထိုအခါ ေႏြရာသီ ပူအိုက္ေသာလမ်ားတြင္ က်င္းပေသာ သႀကၤန္ပဲြေတာ္ သည္ မိုးတြင္းသို႔က်ေရာက္သြားမည္ျဖစ္သျဖင့္ ေရပက္ကစားေသာ အေလ့အထ ကြယ္ေပ်ာက္သြားစရာ ရိွပါသည္။

            ထပ္မံရွင္းျပရလွ်င္ သာယနႏွစ္မ်ားသည္ ေနသြားျခင္းေပၚ အေျခခံတြက္ခ်က္ထားသည္ျဖစ္ရာ ႏွစ္စဥ္ အေျပာင္းအလဲမရိွ။ ပံုေသ (နီးပါး) ျဖစ္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ နိရာယနႏွစ္မ်ားရရန္သာယနႏွစ္မ်ားကို အာယနအံသာ ထပ္ေပါင္းထည့္ရသည္ျဖစ္ရာ အထက္ပါဇယားအရ အာယနအံသာမွာ တျဖည္းျဖည္းမ်ားလာသျဖင့္ နိရာယနႏွစ္ႏွင့္ တြက္ထားေသာ ျမန္မာျပကၡဒိန္ရက္မ်ားမွာလည္း တစ္ျဖည္းျဖည္း ေရြ႔လာရျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ဥပမာ -

            သာယန ၁၉၀၀ ျပည့္ႏွစ္ ဧၿပီလ ၁၆ ရက္ = နိရာယန ၁၉၀၀ ျပည့္ႏွစ္ (၁၆ + ၂၂ =) ဇြန္လ ၈ ရက္

            သာယန ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဧၿပီလ ၁၆ ရက္ = နိရာယန ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ (၁၆ + ၂၄) = ဇြန္လ ၁၀ ရက္ 
      

ေအာက္တြင္ ၁၈၂၀ မွ ၂၀၁၀ ထိ ေျပာင္းလဲလာေသာ ျမန္မာႏွစ္ဆန္းရက္မ်ားကို တင္ျပထားပါသည္။


ျမန္မာ
ျမန္မာ
ေအဒီခုႏွစ္
ရက္
သကၠရာဇ္
ရက္
ေအဒီခုႏွစ္
ရက္
သကၠရာဇ္
ရက္
၁၈၂၀
ဧၿပီ
၁၄
၁၁၈၂
ကဆုန္လဆန္း
၁၉၂၀
ဧၿပီ
၁၆
၁၂၈၂
တန္ခူးလဆုတ္
၁၄
၁၈၃၀
ဧၿပီ
၁၄
၁၁၉၂
တန္ခူးလဆုတ္
၁၉၃၀
ဧၿပီ
၁၆
၁၂၉၂
တန္ခူးလဆုတ္
၁၈၄၀
ဧၿပီ
၁၄
၁၂၀၂
တန္ခူးလဆန္း
၁၃
၁၉၄၀
ဧၿပီ
၁၆
၁၃၀၂
တန္ခူးလဆန္း
၁၀
၁၈၅၀
ဧၿပီ
၁၅
၁၂၁၂
ကဆုန္လဆန္း
၁၉၅၀
ဧၿပီ
၁၇
၁၃၁၂
ကဆုန္လဆန္း
၁၈၆၀
ဧၿပီ
၁၄
၁၂၂၂
တန္ခူးလဆုတ္
၁၉၆၀
ဧၿပီ
၁၆
၁၃၂၂
တန္ခူးလဆုတ္
၁၈၇၀
ဧၿပီ
၁၅
၁၂၃၂
တန္ခူးလဆန္း
၁၅
၁၉၇၀
ဧၿပီ
၁၇
၁၃၃၂
တန္ခူးလဆန္း
၁၁
၁၈၈၀
ဧၿပီ
၁၄
၁၂၄၂
ကဆုန္လဆန္း
၁၉၈၀
ဧၿပီ
၁၆
၁၃၄၂
ကဆုန္လဆန္း
၁၈၉၀
ဧၿပီ
၁၅
၁၂၅၂
တန္ခူးလဆုတ္
၁၂
၁၉၉၀
ဧၿပီ
၁၇
၁၃၅၂
တန္ခူးလဆုတ္
၁၉၀၀
ဧၿပီ
၁၆
၁၂၆၂
တန္ခူးလဆုတ္
၂၀၀၀
ဧၿပီ
၁၆
၁၃၆၂
တန္ခူးလဆန္း
၁၃
၁၉၁၀
ဧၿပီ
၁၆
၁၂၇၂
ကဆုန္လဆန္း
၂၀၁၀
ဧၿပီ
၁၇
၁၃၇၂
ကဆုန္လဆန္း

၁၊ ၈။ ေန႔၊ ည ႏွင့္ ေန႔တာ၊ ညတာ

ကမ ၻာလံုးႀကီးသည္ မိမိ၀င္ရိုးေပၚတြင္ လည္ပတ္လွ်က္ရိွရာ ဤကဲ့သို႔ တစ္ပတ္လည္ရန္ ၂၄ နာရီၾကာသည္။ ဤသည္ကို တစ္ရက္ ဟု ေခၚသည္။ ယခုေခတ္ သတ္မွတ္ထားေသာ တစ္ရက္မွာ သန္းေခါင္မွ သန္းေခါင္ ျဖစ္သည္။ ယခင္ျမန္မာမင္းမ်ားလက္ထက္ကမူ တစ္ေန႔ႏွင့္တစ္ညကို တစ္ရက္ဟု သတ္မွတ္သည္။ ထို ျမန္မာနာရီမ်ားအေၾကာင္း ေနာက္ပိုင္းတြင္ တစ္ခန္းသီးသန္႔ေရးပါမည္။
အထက္တြင္ ေနသည္ အီေကြတာမ်ဥ္းေပၚသို႔ တစ္ႏွစ္လွ်င္ ႏွစ္ႀကိမ္ (မိႆမေဇၥ် ႏွင့္ တူမေဇၥ်) ျဖတ္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပခဲ့ ၿပီး ျဖစ္ပါသည္။ ထိုအခ်ိန္မ်ားတြင္ ေန႔တာ ႏွင့္ ညတာ အခ်ိန္တူသည္။ မိႆမေဇၥ်မွာ ျမန္မာလႏွင့္ဆိုလွ်င္ တန္ခူးလ ျဖစ္၏။ တူမေဇၥ်မွာ ျမန္မာလိုဆိုလွ်င္ သီတင္းကြ်တ္လ ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ တန္ခူးႏွင့္ သီတင္းကြ်တ္လတို႔တြင္ ေန႔တာ၊ ညတာ တူသည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ အေရွ႔ေလာင္ဂ်ီက်ဴ ၉၂ ဒီဂရီ ၁၀ မိနစ္မွ ၁၀၁ ဒီဂရီ ၁၁ မိနစ္။ ေျမာက္လတီၱတြဒ္ ၉ ဒီဂရီ ၃၂ မိနစ္မွ ၂၈ ဒီဂရီ ၃၁ မိနစ္ထိ တြင္တည္ရိွရာ ကမ ၻာေျမာက္ျခမ္းတြင္ရိွပါသည္။ သို႔အတြက္ ေနမင္းသည္ ေျမာက္ဘက္ျခမ္း၌ ဥတၱရဒိဂ္ သြားစဥ္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ ေႏြရာသီျဖစ္ကာ ေန႔တာရွည္ၿပီး ေတာင္ဘက္ျခမ္း၌ ဒကိၡဏဒိဂ္ သြားစဥ္ ျမန္မာျပည္၌ ေဆာင္းရာသီ ျဖစ္ကာ ေန႔တာတိုပါသည္။
            ဤေနရာတြင္ ကြ်န္ေတာ္ရရိွထားေသာ အခ်က္အလက္မ်ားမွ ျမန္မာျပည္ေတာင္ဘက္ပိုင္း ထား၀ယ္ၿမိဳ႔၊ ျမန္မာျပည္ အလယ္ပိုင္းမႏၱေလးၿမိဳ႔ ႏွင့္ ျမန္မာျပည္ေျမာက္ဘက္ပိုင္း ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႔ တုိ႔၏ ေန႔တာမ်ားကို ႏိႈင္းယွဥ္ျပထားပါသည္။
ဤဂရပ္မ်ားကိုၾကည့္ျခင္းျဖင့္ အီေကြတာႏွင့္နီးေလ ေန႔တာ၊ ညတာ ကြာဟခ်က္နည္းေလ၊ အီေကြတာႏွင့္ေ၀းေလ ေန႔တာ၊ ညတာ ကြာဟခ်က္ မ်ားေလျဖစ္ေၾကာင္း ေတြ႔ႏိုင္ပါသည္။ ေတာင္၀င္ရိုးစြန္းႏွင့္ ေျမာက္၀င္ရိုးစြန္းမ်ားတြင္ ေနထြက္ခ်ိန္ ေန၀င္ခ်ိန္ဟု မရိွပါ။ ေနသည္ ေတာင္ဘက္ျခမ္းေရာက္ေနလွ်င္ ေတာင္၀င္ရိုးစြန္း၌ ၂၄ နာရီ ေနကိုျမင္ေနရၿပီး ေျမာက္ ၀င္ရိုးစြန္း၌ ၂၄ နာရီ ည ျဖစ္ေနပါသည္။ ထို႔အတူ ေနသည္ ေျမာက္ဘက္ျခမ္းေရာက္ေနလွ်င္ ေျမာက္၀င္ရိုးစြန္း၌ ၂၄ နာရီ ေန႔ျဖစ္ေနၿပီး ေတာင္၀င္ရိုးစြန္း၌ ၂၄ နာရီ ည ျဖစ္ေနပါသည္။




၁၊ ၉။ လ၏ ဆန္းျခင္း၊ ဆုတ္ျခင္း သဘာ၀ ႏွင့္ လျပည့္၊ လကြယ္ရက္မ်ား



            အဂၤလိပ္ျပကၡဒိန္သည္ ေနသြားႏံႈးေပၚမူတည္ စီရင္ထားသည္ျဖစ္ရာ လ အေၾကာင္းထည့္သြင္းစဥ္းစားစရာမလို။ သို႔ေသာ္ ျမန္မာျပကၡဒိန္သည္ လသြားျခင္းအေပၚအေျခခံကာ စီရင္ထားသျဖင့္ လ သြားႏံႈး၊ လ၏ ဆန္းျခင္း၊ ဆုတ္ျခင္း၊ လျပည့္၊ လကြယ္ရက္မ်ားကိုပါ ထည့္သြင္းစဥ္းစားရန္ လိုပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ျမန္မာျပကၡဒိန္အေၾကာင္း ေသေသခ်ာခ်ာ နားလည္ႏိုင္ရန္ ဤေနရာတြင္ လ၏ဆန္းျခင္း၊ ဆုတ္ျခင္းသဘာ၀ကိုပါ ထည့္သြင္းေဖာ္ျပပါမည္။

            ေကာင္းကင္မွ လ (စျႏၵ) သည္ ကမၻာကို ပတ္ေနသည္ျဖစ္ရာ ကမၻာကို တစ္ပတ္ပတ္မိရန္ ၂၇.၃၂၁၅၈၂ (၂၇ ရက္၊ ၇ နာရီ၊ ၄၃.၁ မိနစ္) ၾကာသည္။ သို႔ေသာ္ လသည္ကမၻာကိုပတ္ေနသည့္အခ်ိန္၌ ကမ ၻာသည္လည္း ေနကိုပတ္ေနသည္ျဖစ္ရာ ကမ ၻာမွၾကည့္လွ်င္ လသည္ ကမ ၻာကို တစ္ပတ္ပတ္မိရန္ တစ္နည္းအားျဖင့္ တစ္လျပည့္ရန္ ၂၉.၅၃၀၅၈၉ ရက္ (၂၉ ရက္၊ ၁၂ နာရီ၊ ၄၄ မိနစ္ ႏွင့္ ၂.၉ စကၠန္႔) ၾကာေလသည္။ သို႔ေသာ္လည္း လူတို႔အေခၚအားျဖင့္ ၂၉ ရက္ခဲြကို တစ္လဟုယူရန္ လက္ေတြ႔မျဖစ္ႏိုင္သျဖင့္ တစ္လကို ၂၉ ရက္တစ္လွည့္ ၃၀ ရက္တစ္လွည့္ သတ္မွတ္ပါသည္။ ဤလမ်ားကို ေ၀ါဟာရလမ်ား ဟု ေခၚ၏။

            လသည္ ဤကဲ့သို႔ ကမ ၻာကို ပတ္ေနစဥ္ ေနႏွင့္ကမ ၻာအၾကား ေရာက္သြားပါက လကြယ္ ျဖစ္သြားၿပီး လကို မျမင္ရေတာ့ပါ။ လသည္ ေနႏွင့္ကမ ၻာ၏ ဆန္႔က်င္ဘက္သို႔ ေရာက္သြားပါက လကိုအျပည့္ျမင္ရၿပီး ထိုအခ်ိန္မွာ လျပည့္အခါကာလ ျဖစ္သည္။

လကြယ္သြားၿပီးလွ်င္ တျဖည္းျဖည္း လကိုျပန္ျမင္လာရသည္။ တစ္ရက္လွ်င္ လ တစ္စိတ္တိုးသြားျခင္းကို ၁ တိထီ ဟု ေခၚသည္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ တစ္ရက္လွ်င္ တိထီတစ္လံုး တိုးသည္။ လေကြးေကြးကေလးကို စတင္ျမင္ရခ်ိန္မွ ေနာက္ဆံုး လ၀န္းႀကီးကို အျပည့္ျမင္ရခ်ိန္ထိ ၁၅ ရက္ ၾကာသည္။ ထိုရက္မ်ားမွာ လဆန္းရက္မ်ား ျဖစ္၏။ တိထီ ၁၅ လံုးတြင္ လ လံုး၀ ျပည့္သည္။ ထို႔ေနာက္ ျပည့္၀န္းေနေသာ လႀကီးမွာ တျဖည္းျဖည္း ျပန္ဆုတ္သြားသည္။ ေနာက္ဆံုး လံုး၀ေပ်ာက္ကြယ္ သြားသည္။ ဤကဲ့သို႔ လျပည့္မွ တျဖည္းျဖည္းျပန္ဆုတ္ကာ လံုး၀ကြယ္သြားသည္ထိလည္း ၁၅ ရက္ခန္႔ပင္ ၾကာပါသည္။ ထိုရက္မ်ားမွာ လဆုတ္ရက္မ်ား ျဖစ္၏။ ေနာက္ဆံုး လ လံုး၀ ကြယ္သြားခ်ိန္ကို ျပကၡဒိန္ရက္မ်ားတြင္ လကြယ္ ဟု သတ္မွတ္ေခၚေ၀ၚသည္။

လမင္းႀကီး တျဖည္းျဖည္း ဆန္းလာပံု၊ ျပည့္၀န္းလာပံု၊ ျပန္လည္ဆုတ္သြားပံု၊ လံုး၀ကြယ္သြားပံုတို႔ကို ေအာက္တြင္ ေဖာ္ျပထားပါသည္။



ျမန္မာတို႔မွာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား ျဖစ္သည့္အေလ်ာက္ လဆန္း ၈ ရက္၊ လျပည့္၊ လဆုတ္ ၈ ရက္၊ လကြယ္ေန႔မ်ား တြင္ ဥပုသ္သီလ ေဆာက္တည္ၾကသည္။ အထူးသျဖင့္ကား ကဆုန္လျပည့္ေန႔သည္ ဗုဒၶျမတ္စြာ ဗ်ာဒိတ္ခံယူေတာ္မူေသာေန႔၊ ဖြားျမင္ေသာေန႔၊ ေဗာဓိပင္ႏွင့္ ေရႊပလႅင္ ကိုေအာင္ျမင္ေတာ္မူေသာေန႔၊ ပရိနိဗၺာန္စံ၀င္ေတာ္မူေသာေန႔ ျဖစ္ေပရာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တို႔အဖို႔ အလြန္အေရးႀကီးေသာ ေန႔တစ္ေန႔ ျဖစ္ေပသည္။ ထိုမွ်သာမက ၀ါဆိုလျပည့္၊ သီတင္းကြ်တ္လျပည့္၊ တေပါင္းလျပည့္ စေသာေန႔မ်ားမွာလည္း အေရးႀကီးေသာ ေန႔မ်ားျဖစ္၏။

            ထို႔အတြက္ ထိုေန႔မ်ားသည္ ျမတ္စြာဘုရား ပြင့္ေတာ္မူစဥ္ကာလမွ ႏွစ္ပတ္လည္ ကဆုန္လျပည့္၊ ၀ါဆိုလျပည့္၊ တေပါင္းလျပည့္ အစစ္အမွန္မ်ားျဖစ္ရန္ လိုပါသည္။ သို႔ေသာ္ ယခုတိုင္ ျမန္မာျပည္မွ ကဆုန္လျပည့္ေန႔မ်ားသည္ ႏိုင္ငံတကာ မွ ကဆုန္လျပည့္ေန႔မ်ားႏွင့္ တစ္လကြာ သို႔မဟုတ္ တစ္ရက္ကြာ ျပႆနာ ရိွေနပါေသးသည္။

            ထိုမွ်သာမက ျပကၡဒိန္ထဲတြင္ ေဖာ္ျပထားေသာ လျပည့္ေန႔သည္ အမွန္တကယ္ ေကာင္းကင္မွလမင္းႀကီး ျပည့္၀ေန ေသာ ေန႔ျဖစ္ရန္ လိုပါသည္။ သို႔မဟုတ္ပါက ကြ်ႏ္ုပ္တို႔သည္ လျပည့္၊ လကြယ္ေန႔မ်ားတြင္ ဥပုသ္ေစာင့္ရမည့္အစား လျပည့္၊ လကြယ္မဟုတ္ေသာေန႔မ်ားတြင္ ဥပုသ္ေစာင့္မိေနမည္ ျဖစ္ပါသည္။ ဤအေၾကာင္းကို ျပကၡဒိန္တြက္နည္းအေၾကာင္း အခန္းတြင္ အျပည့္အစံုေရးသားေဖာ္ျပပါမည္။

1 comment:

aha said...

လာေရာက္ ဖတ္ရႈေလ့လာသြားပါတယ္ အစ္ကို. . .ေလ့လာထားတဲ့ ပညာရပ္ေတြကို ျပန္လည္မွ်ေ၀ေပးတဲ့အတြက္ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ အစ္ကို . .

အၿမဲလာေရာက္အားေပးလွ်က္
ေမာင္ေအာင္ဟိန္းေအး