အက်င့္ပ်က္ျခစားျခင္းတုိုက္ဖ်က္ေရး စာတမ္း

၁။ အက်ဥ္းခ်ဳပ္

ယေန႔ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လားရာတူ မတူညီတဲ့အားႏွစ္ခု ေအာင္ျမင္စြာပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ႏုိင္ျခင္း အားျဖင့္ သိသာထင္ရွားတဲ့ တုိးတက္ ေျပာင္းလဲမႈေတြ မ်ားစြာျဖစ္ေပၚလ်က္ရွိပါတယ္။ အခ်ိန္အနည္းအတြင္း ထုိကဲ့သုိ႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမ်ား အရွိန္အဟုန္ျဖင့္ေျပာင္းလဲလ်က္ရွိသည့္ အတြက္ ႏုိင္ငံတကာအသုိင္းအ၀န္းမွ ျမန္မာႏုိင္ငံေပၚတြင္ အထူးပင္ စိတ္၀င္စားျခင္းခံရလ်က္ရွိပါသည္။ ယင္းသုိ႔ေျပာင္းလဲမႈမ်ားအေပၚ သုိ႔ေလာ သုိ႔ေလာ ေမးခြန္းထုတ္စရာမ်ား ျဖစ္ေပၚလ်က္ရွိသည္ကုိလည္း ေတြ႔ရပါသည္။ မ်ားစြာေသာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားမွ ႏုိင္ငံတကာႏွင့္ အမ်ားျပည္သူ မ်ား စိတ္၀င္စားသည့္ ႏုိင္ငံႏွင့္ လူမ်ဳိးအတြက္လည္း အထူးပင္အေရးၾကီးသည့္ အေၾကာင္းအရာတစ္ခုမွာ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈဆုိင္ရာ တုိက္ဖ်က္ေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ လုပ္ငန္းစဥ္ျဖစ္ပါသည္။ အာရွႏုိင္ငံတစ္ႏုိင္ငံလည္းျဖစ္၊ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈကလည္း ေန႔စဥ္လူေနမႈဘ၀၏ အစိတ္အပုိင္း တစ္ခုလည္းျဖစ္ေနသည့္ ”ျမန္မာျပည္အေနနဲ႔ အျမစ္တြယ္ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈကုိ တကယ္တုိက္ဖ်က္ႏုိင္မွာလား”ဆုိတဲ့ သံသယမကင္းသည့္ ေမးခြန္းကုိ ျပည္တြင္းျပည္ပမွ အထူးပင္ စိတ္၀င္စားလ်က္ရွိၾကပါသည္။  ဤအစီရင္ခံစာတြင္ ၎ျပႆနာႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းသည့္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္းရွိ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကုိ ဦးတည္ အၾကံျပဳေဆြးေႏြးသြားပါမည္။

၂။ ေနာက္ခံသမုိင္း

အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္သာ ျဖစ္ပ်က္ေနသည့္ ျပႆနာမဟုတ္ပါ။ ကမာၻႏွင့္အ၀ွမ္း ေန႔စဥ္ႏွင့္အမွ် ၾကဳံေတြ႕ လ်က္ရွိသည့္ ျပႆနာတစ္ခုျဖစ္ၿပီး အရွိန္အဟုန္ျဖင့္ ၾကီးထြားလ်က္ရွိပါသည္။ Transparency International ရဲ႕ အက်င့္ပ်က္ျခစားျခင္းဆုိင္ရာ ၂၀၁၂ စစ္တမ္းအရ ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ စစ္တမ္းေကာက္ ႏုိင္ငံ ၁၇၆ႏုိင္ငံအနက္ ၁၇၂ႏုိင္ငံေျမာက္ျဖစ္ပါသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ေအာက္တြင္ ဆူဒန္၊ အာဖဂနစၥတန္၊ ေျမာက္ကုိးရီးယားႏုိင္ငံႏွင့္ ဆုိမာလီယားႏုိင္ငံတုိ႔သာက်န္ရွိေတာ့ပါသည္။ ယင္းစစ္တမ္းအရ အေရွ႔ေတာင္ အာရွႏိုင္ငံမ်ားအဖဲြ႔ (ASEAN) ႏိုင္ငံမ်ားထဲတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ေအာက္ဆုံးအဆင့္တြင္ရွိၿပီး လာအုိႏွင့္ ကေမာၻဒီယားႏိုိင္ငံမ်ားတုိ႔ထက္ပင္ နိမ့္က်လ်က္ရွိပါသည္။  ယခုကဲ့သုိ႔ ႏုိင္ငံတကာမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံသုိ႔ ထင္ျမင္ေနျခင္းသည္ ႏုိင္ငံအတြက္ အလြန္အမင္းအေရးၾကီးပါသည္။ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆုိေသာ္ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈနာမည္ဆုိးေၾကာင့္ ႏုိင္ငံေတာ္ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရးအတြက္ အေရးပါသည့္ ႏုိင္ငံတကာမွ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈမ်ားစြာကုိ ထိခုိက္နစ္နာေစႏုိင္ျခင္း ေၾကာင့္ျဖစ္ပါသည္။ 

အက်င့္ပ်က္ျခစားနည္းမ်ားသည္ ေအာက္ပါပုံစံမ်ဳိးစုံႏွင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္း၌ ျဖစ္ထြန္းလ်က္ရွိပါသည္။

·         လာဘ္ေပးလာဘ္ယူျခင္း (Bribery)

·         ျခိမ္းေျခာက္အက်ပ္ကုိင္ျခင္း (Extortion)

·         စာရင္းလိမ္ျပျခင္း (Fraud)

·         ႏုိင္ငံ့ဘ႑ာအလြဲသုံးစားျပဳျခင္း (Embezzlement)

·         အမ်ဳိးခ်စ္စိတ္ျပင္းထန္ျခင္း (Nepotism)

·         ခရုိနီမ်ားႏွင့္သာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ျခင္း (Cronyism)

·         မ်က္ႏွာ/ဘက္လုိက္ျခင္း (Influence peddling)

·         ႏုိင္ငံေတာ္ပစၥည္းမ်ား အလြဲသုံးစားျပဳျခင္း (Appropriation of public assets and property for private use)

၃။ ပစၥကၡအေျခအေန

ႏုိင္ငံေတာ္အစုိးရတာ၀န္ရွိသူမ်ားမွလည္း ၎ျပႆနာ၏ အေရးပါမႈကုိ သိရွိနားလည္သေဘာ ေပါက္ၿပီး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတြင္ ဦးစားေပးလုပ္ငန္းရပ္အေနနဲ႔ ထည့္သြင္း အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိပါသည္။ ဇူလုိင္ ၂၀၁၂ ႏွစ္အတြင္း အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈႏွင့္  လာဘ္လာဘ္ယူမႈဆုိင္ရာ ဥပေဒၾကမ္းမ်ားကုိ လႊတ္ေတာ္တြင္ ေဆြးေႏြးတင္ျပျခင္းမ်ားရွိသလုိ ျပည္သူလူထုထံသုိ႔ သတင္းစာမ်ားမွတဆင့္လည္း ထုတ္ေဖာ္တင္ျပမႈမ်ားရွိခဲ့ပါသည္။ ဇန္န၀ါရီလ ၂၀၁၃ ခုတြင္လည္း ျမန္မာႏုိင္ငံအေနႏွင့္ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈ တုိက္ဖ်က္ေရးဆုိင္ရာ အဖြဲ႔၀င္ ၉ ဦးပါ ေကာ္မတီကုိ သမၼတၾကီး၏ လမ္းညႊန္ဦးေဆာင္မႈျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းခဲ့ၿပီးျဖစ္ပါသည္။ သုိ႔ျဖစ္၍ လက္ရွိအေျခအေန သည္ ၎ျပႆနာႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ အရွိန္အဟုန္ျမင့္ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ရန္ အေကာင္းဆုံး အခ်ိန္အခါလည္းျဖစ္ပါသည္။

၄။ အျခားႏုိင္ငံမ်ား၏  အက်င့္ပ်က္မႈတုိက္ဖ်က္ေရးဆုိင္ရာ မူ၀ါဒ စနစ္ေကာင္းမ်ား

ျမန္မာႏုိင္ငံအေနနဲ႔ အာရွႏုိင္ငံမ်ားျဖစ္ၾကေသာ စင္ကာပူ၊ ဂ်ပန္၊ ေတာင္ကုိရီးယားႏုိင္ငံ စသည့္ႏုိင္ငံမ်ားႏွင့္ ဒိန္းမတ္၊ ဖင္လန္၊ နယူးဇီလန္၊ ဆီြဒင္ စသည့္ ႏုိင္ငံမ်ားမွစနစ္မ်ားအားလည္း အေသးစိတ္ေလ့လာဖုိ႔လုိပါသည္။ ႏုိင္ငံတကာမွ အက်င့္ပ်က္တုိက္ဖ်က္ေရးဆုိင္ရာမူ၀ါဒ စနစ္ေကာင္းမ်ားသည္ တစ္ႏုိင္ငံႏွင့္ တစ္ႏုိင္ငံ အနည္းငယ္ကြဲျပားမႈမ်ားရွိေသာ္လည္း အေျခခံမူ၀ါဒမ်ားအားလုံးသည္ တူညီၾကပါသည္။ ယင္းအေျခခံမူဟုဆုိရာတြင္ ႏုိင္ငံေတာ္အစုိးရမွ အဖြဲ႔အစည္းသီးသန္႔တစ္ခုဖြဲ႔၍ အစုိးရဌာနႏွင့္ ၀န္ထမ္းမ်ားအတြင္း လာဘ္စားမႈမ်ားကုိ တစုိ္က္မတ္မတ္ အေရးယူေဆာင္ရြက္ေစျခင္း၊ ယင္းသုိ႔ေဆာင္ရြက္ရာတြင္လည္း မည္သူတစ္ဦး တစ္ေယာက္၊ အာဏာပုိင္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားမွ ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္ပုိင္ခြင့္မရွိေစျခင္း၊ လုိအပ္ေသာ အခြင့္အာဏာကုိ အျပည့္အ၀အပ္ႏွင္းထားျခင္း၊ စာနယ္ဇင္းလြတ္လပ္ခြင့္မွတဆင့္ ျပည္သူလူထု၏ အသံကုိ နားေထာင္ျခင္း၊ ထိေရာက္စြာအေရးယူျခင္းႏွင့္ လုိအပ္သည့္ ဥေပေဒမ်ား ျပ႒ာန္းေပးထားျခင္း စသည္တုိ႔ ျဖစ္ၾကပါသည္။

၅။ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ ၎ျပႆနာႏွင့္စပ္လ်ဥ္းသည့္ အၾကံျပဳခ်က္မ်ား

၁။ ASEAN ႏုိင္ငံမ်ားအတြင္းမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံတစ္ႏုိင္ငံတည္းသာ the United Nations Convention against Corruption (UNCAC) လက္မွတ္ေရးထုိးထား (Signed) ေသာ္လည္း တရား၀င္အသိ အမွတ္ (Ratify) မျပဳရေသးတဲ့ႏုိင္ငံျဖစ္လ်က္ရွိပါတယ္။

      ႏုိင္ငံေတာ္အစုိးရအေနနဲ႔ ၎ျပႆာနာကုိ တကယ္ပဲအေရးယူေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိသည္ကုိ ျပသႏုိင္ရန္ ျပည္တြင္းမွာသာမက ျပည္ပမွာပါ အသိမွတ္ျပဳႏုိင္ဖုိ႔ ႏုိင္ငံတကာဆုိင္ရာ စာခ်ဳပ္စာတမ္းမ်ား ပဋိညာဥ္မ်ားကုိ တရား၀င္လက္ခံေရးထုိး အသိအမွတ္ျပဳထားဖုိ႔ကုိ အျမန္ဆုံးျပဳလုပ္ေစလုိပါတယ္။ 

၂။ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈကုိတုိက္ဖ်က္ရာတြင္ ႏုိင္ငံေတာ္ တစ္ခုတည္းႏွင့္ မေဆာင္ရြက္ႏုိင္သည့္အတြက္ အစုိးရ၀န္ထမ္းမ်ား၊ ပုဂၢလိကလုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ ၀န္ထမ္းမ်ား၊ ႏုိင္ငံသားမ်ား အားလုံး ပူးေပါင္းပါ၀င္ရန္လုိအပ္သျဖင့္ ဘက္ေပါင္းစုံမွ ပါ၀င္ကူညီၾကဖုိ႔ကုိ ႏုိင္ငံေတာ္အစုိးရအေနဲ႔ တုိက္တြန္းဖိတ္ေခၚဖုိ႔လုိပါတယ္။

၃။ ႏုိင္ငံေတာ္အစုိးရအေနနဲ႔ ဘက္ေပါင္းစုံမွ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမ်ား ေဆာင္ရြက္ရန္လုိပါတယ္။

၄။  တရားဥပေဒစုိးမုိးေရးကုိ တစုိက္မတ္မတ္ ဆက္လက္အေကာင္အထည္ေဖာ္သြားဖုိ႔ လုိပါတယ္။

၅။ အက်င့္ပ်က္ျခစားျခင္း တုိက္ဖ်က္ေရးဆုိင္ရာ ဥပေဒမ်ား၊ မူ၀ါဒမ်ားကုိ အလ်ဥ္းသင့္သလုိ ေခတ္ႏွင့္ေလ်ာ္ညီစြာ ဆန္းစစ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ ေပးဖုိ႔လုိအပ္ပါတယ္။

၆။ အက်င့္ပ်က္ျခစားျခင္းကို တိုက္ဖ်က္သည့္ ေကာ္မတီ (သို႔) အဖဲြ႔အစည္းအား ဖဲြ႔စည္း၍ ဥပေဒကဲ့သို႔ အာဏာတည္ေသာ အမိန္႔အာဏာႏွင့္ လုပ္ပိုင္ခြင့္အပ္ႏွင္းေပးဖုိ႔လုိအပ္ၿပီး ၎အဖြဲ႔၏ လုပ္ငန္းေဆာင္တာမ်ားအား လြတ္လပ္စြာ ေဆာင္ရြက္ေပးရန္လုိအပ္ပါတယ္။

၇။ ဌာနဆုိင္ရာမ်ားအတြင္း တာ၀န္ခံမႈတုိးတက္လာေစရန္ အတြက္ ဆင့္ကဲတာ၀န္ယူမႈရွိသလုိ ဆင့္ကဲတာ၀န္ခံမႈရွိဖုိ႔ ဆင့္ကဲအေရးယူမႈရွိဖုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္။

၈။ ျပည္သူလူထုအေနနဲ႔ ဌာနဆုိင္ရာအတြက္ ၀င္ေငြခြန္မ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းသည့္ ထုံးတာစဥ္လာ လုပ္ငန္းစဥ္ေဆာင္ရြက္ပုံမ်ားအား ပြင့္လင္းျမင္သာေစရန္ ေရးသား ထုတ္ေ၀ထားေပးဖုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္။

၉။  ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမ်ားျပဳလုပ္သည့္ ကာလတစ္ေလ်ာက္လုံး အက်င့္ပ်က္ ၀န္ထမ္းမ်ားအား ထိေရာက္စြာ စစ္ေဆး အေရးယူအျပစ္ေပးဖုိ႔လုိ အပ္ပါတယ္။

၁၀။  ဌာနတြင္း/ျပင္ စစ္ေဆးမႈမ်ား ထားရွိရမည္ျဖစ္ျပီး အခ်ိန္မေရြး စိစစ္ႏုိင္ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ခြင့္ ရွိဖုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္။

၁၁။ အက်င့္ပ်က္ျခစားျခင္းႏွင့္ဆုိင္ေသာ ပညာေပးလုပ္ငန္းမ်ားကုိ အစုိးရဌာနာမ်ား၊ ေက်ာင္းမ်ားႏွင့္ လူထုအတြင္းမွာပါ ကာလရွည္ ျပဳလုပ္ ေပးဖုိ႔လုိအပ္ပါတယ္။

၁၂။ အစုိးရဌာနဆုိင္ရာ ေရတုိေရရွည္ျပဳျပင္ေရးမူ၀ါဒမ်ား ခ်မွတ္၍ ၀န္ထမ္းလစာမ်ားအား အလ်ဥ္းသင့္သလုိ ပုဂၢလိကလုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ ညွိႏႈိင္းေပးဖုိ႔ လုိအပ္ျခင္း၊ အခါအားေလ်ာ္စြာ သင္တန္းမ်ားသုိ႔ ပုံမွန္ေစလႊတ္ျခင္း စသည္မ်ားကုိ ျပဳလုပ္ေပးဖုိ႔လုိအပ္ပါတယ္။

၁၃။ အစုိးရျပင္ပ (ျပည္သူလူထု၊ သတင္းႏွင္ စာနယ္ဇင္းမ်ား)အေနနဲ႔ စာရိတၱျမင့္မားေရးဆုိင္ရာ ပညာေပးစနစ္မ်ားေဆာင္ရြက္ေပးဖုိ႔ လုိအပ္ ပါတယ္။

၁၄။ ျပည္သူလုထု၊ သတင္းႏွင့္ စာနယ္ဇင္းလုပ္ငန္းမ်ားမွ တဆင့္ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈမ်ားကုိ သက္ဆုိင္ရာသုိ႔ လုံျခံဳစိတ္ခ်ရစြာ တုိင္ၾကား ႏုိင္ျခင္းကုိ စီမံအေကာင္အထည္ေဖာ္ေပးဖုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္။

၆။ ထိုျပႆနာႏွင့္စပ္လ်ဥ္းသည့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမ်ားေဆာင္ရြက္မႈအတြက္ MTP ၏ အခန္းက႑

အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈမ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းသည့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမ်ားေဆာင္ရြက္ရာတြင္ Singapore ရွိ MTP မွ ေအာက္ပါလုပ္ငန္းမ်ားကုိ အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္ေပးႏုိင္ပါသည္။

·         ႏုိင္ငံတကာစံမ်ား၊ မူ၀ါဒမ်ား ႏႈိင္းယွဥ္မႈျပဳေသာ အစီရင္ခံစာမ်ား (Comparative Studies)

·         ႏုိင္ငံတကာမွ လက္ခံအသုံးျပဳလ်က္ရွိေသာ Anti Corruption ဆုိင္ရာ မူ၀ါဒမ်ား၊ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား။ (Best Practices)

·         စင္ကာပူႏုိင္ငံရွိ Corrupt Practices Investigation Bureau (CPIB) ၏ မူ၀ါဒလမ္းစဥ္၊ လုပ္ငန္းလည္ပတ္ပုံယႏၲရားႏွင့္ အက်င့္ပ်က္၀န္ထမ္းမ်ားအား အေရးယူေဆာင္ရြက္ပုံအဆင့္ဆင့္။

·         အက်င့္ပ်က္ျခစားျခင္းအားတုိက္ဖ်က္ရာတြင္ လုိအပ္သည့္ ကၽြမ္းက်င္မႈဆုိင္ရာနည္းလမ္းမ်ား (Technical Support for Anti Corruption)

တင္ျပေဆြးေႏြးသူ

မင္းသူ | စင္ကာပူ | 30 ဧၿပီလ ၂၀၁၃။

Master in Public Policy (LKYSPP) | Graduate Diploma in Applied Epidemiology (NUS)

B.Sc (Physics) | International Diploma Computer Studies (NCC UK)